Logo TINT Financiele Diensten

Een familiebedrijf overnemen

Willem Janssen

Familiebedrijven zijn bijzondere ondernemingen die aan het roer staan van de Nederlandse economie. Vroeg of laat ontstaat de situatie dat het bedrijf het stokje overdraagt aan de nieuwe generatie. Dit biedt kansen en geeft nieuw perspectief om als bedrijf de volgende stap te zetten. Bij het overnemen van een familiebedrijf spelen er natuurlijk zakelijke en financiële belangen, maar wat we niet moeten vergeten is de impact op de familie. Het is een aangrijpende periode waarin valkuilen ook op de loer liggen.

Inhoudsopgave

Opvolging binnen de familie

Uit eigen ervaring weten we dat het overdragen van een familiebedrijf meer aandacht vraagt dan je denkt. Ook al fantaseer je als ouder hoe het zou zijn om samen met je zoon of dochter te werken. En dromen kinderen van kleins af aan om het stokje over te nemen van hun ouders. Een goede voorbereiding is het halve werk. Denk na wie een goede opvolger kan zijn, of hoe meerdere opvolgers samen een bedrijf kunnen overnemen, waarin ze worden klaargestoomd voor de rol die bij ze passen. Geef de beoogde opvolgers langzaam aan meer verantwoordelijkheid en laat ze meebeslissen over belangrijke zaken. Als overdrager is het namelijk niet niks om de leiding van je bedrijf uit handen te geven, dus doe dit stapje voor stapje.

Voorkom de volgende valkuilen

  • Onduidelijke visie over het nieuwe familiebedrijf
    Funest voor een familiebedrijf is een onduidelijke visie over de overname van het familiebedrijf. In het ergste geval kan het zorgen voor onzekerheid bij klanten, leveranciers, personeel en de potentiële opvolgers. Er moeten keuzes gemaakt worden en dit los je niet op met uitstelgedrag.

  • Generatieverschillen 
    De nieuwe generatie heeft een andere kijk op het leven dan de oudere generatie. Deze verschillen uiten zich in het anders leiden en managen van een bedrijf. Denk bijvoorbeeld aan het sturen op cijfers in plaats van onderbuikgevoel, verduurzaming of een nieuw soort leiderschap. Dit kan conflicten opleveren, wanneer de oude generatie moeilijk los kan laten.

  • Jaloezie en frustratie bij familieleden
    Een andere valkuil zijn onderliggende conflicten of verstoorde verhoudingen tussen familieleden. Als overdrager is het een belangrijke taak om met alle potentiële opvolgers rekening te houden.

Advies tijdens de familieovername?

Komt de overname van het familiebedrijf steeds dichterbij? Of is het momenteel onderwerp van gesprek? Als familiebedrijf weten we als geen ander wat er kan spelen in deze periode en helpen jullie graag bij deze speciale overdracht. Benieuwd wat we voor jullie kunnen betekenen? Ga in gesprek met onze bedrijfsovername adviseur.

Tips voor de overdrager

  • Begin op tijd met voorbereiden
    Gemiddeld genomen duurt een succesvolle overgang circa 5 tot 10 jaar. Voer gesprekken aan de keukentafel, praat over het proces en wees open en eerlijk. Het familiebedrijf overnemen doe je niet zomaar even. De opvolgers moeten ervaring opdoen en klaar worden gemaakt om de leiding over te nemen.

  • Durf los te laten en vertrouw op de nieuwe generatie
    Hoe moeilijk het ook is. De mededeling dat je niet meer nodig bent betekent dat je de overdracht succesvol hebt voltooid. Dus wanneer het zover is dat je het stokje overdraagt aan de nieuwe generatie, durf het dan ook los te laten.

  • Creëer draagvlak binnen het bedrijf
    Ook binnen het bedrijf is het belangrijk om draagvlak te creëren voor de nieuwe opvolger. Overtuig het personeel, je klanten en andere stakeholders dat het een juiste stap vooruit is en het kansen biedt. Ook zij moeten vertrouwen hebben in de nieuwe generatie.

Tips voor de opvolger

  • Ga werken in een ander bedrijf
    Werken in het familiebedrijf is vertrouwd en veilig, maar juist deze omgeving verlaten levert jou als persoon veel kennis en ervaring op. Ons advies is dan ook om werkervaring op te doen bij andere bedrijven.

  • Ga werken in het bedrijf
    Een logische tip is om natuurlijk ook te werken in het familiebedrijf. Maar hierbij is het ook niet verkeerd om jezelf stap voor stap omhoog te werken. Zo bouw je vertrouwen op binnen het bedrijf, zonder meteen een leidinggevende functie te bekleden.

  • Communiceer met broers en zussen
    Je wilt niet dat het overnameproces ten koste gaat van de onderlinge relatie. Het kan zo zijn dat jij als enige werkt in het familiebedrijf, maar dit betekent niet dat de ander niets aangaat wat er gebeurt met het bedrijf. Ook zij voelen de emotionele waarde van het bedrijf.

Het fiscale tintje aan overname familiebedrijf

Over het algemeen gelden dezelfde regels voor een overname van een familiebedrijf dan bij andere overnames. Het enige verschil is dat je bij een familieoverdracht aanspraak kan maken op de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), ook wel de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF). De BOR is een gedeeltelijke vrijstelling voor het erven en schenken van ondernemingsvermogen.

Daarnaast zijn er een aantal zaken waar je fiscaal gezien rekening mee moet houden bij de overname:

  • Ruisend of geruisloos?;
  • Een juiste waardebepaling;
  • De holdingconstructie.
 

Benieuwd naar de mogelijkheden of wil je eens sparren over de overname van jouw familiebedrijf? Kom dan eens langs voor een kop koffie.

Over de auteur

Willem Janssen is eigenaar van TINT Financiële Diensten, nadat hij in 2018 het stokje overnam van zijn vader. Sindsdien heeft hij zich gefocust op de digitalisering van de administratie, klantcontact en belastingadvies.

Midden in een bedrijfsovername?

We ondersteunen je graag bij het proces. Onze financieel adviseur Vivian staat voor je klaar.